ايران مي‌تواند و بايد كه منشأ تحولاتي بزرگ در بافت اقتصادي و سياسي اين سوي جهان باشد. ما در عصري كه دگرگونيهاي اجتماعي، سياسي و اقتصادي هر روز در يك گوشه از جهان شگفتي مي‌آفرينند، نبايد خود را سرگرم و درگير برخوردهايي سازيم كه گاه آثار زيانباري بجا مي‌گذارند.
اكنون زماني است كه ايران بزرگ نياز به آشتي ملي دارد. نهضتي فراگير كه به همت بلند رهبر معظم گرانقدرمان ميسر خواهد شد. درخواست آنرا دارم كه با خواست و فراخواني رهبر معظم انقلاب اسلامي دولتمردان و سياستمداران ما به اين خواسته ديرينه جامعه‌مان دست يابند.
حادثه‌اي كه نظام جمهوري اسلامي ايران پس از گذشت بيش از دو دهه شاهد آن بود، تحقق آرزوي كهن جامعه جهاني آشوري به برابري ديه مسلمان و غيرمسلمان بود. مجلس ششم به لايحه‌اي «آري» گفت كه خواست عهدنامه‌هاي پيامبر بزرگ اسلام و حضرت علي ـ عليه السلام ـ بود. لازم است از مراحم بيكران رهبر معظم انقلاب، دولت جناب آقاي خاتمي، آيت‌الله شاهرودي همچنين از نگاه انساني آيات عظام به اين خواست ديرين سپاسگزاري كنم.
شرايط حساس ميهن‌مان و انتظاري كه جامعه روشنفكري ما بويژه قشر دانشجو دارد، سبب شد تا در اجتماعاتي آرام ياد و خاطره (۱۶) آذر زنده شود. در اين ميان نقش نيروهاي انتظامي در حفظ نظم و آرامش در تظاهراتي چند كه انجام شد، ستايش‌انگيز بود. بويژه حلم و صبوري اين نيرو با درايت فرماندهان متعهد آن سبب شد تا شاهد رويدادهايي تلخ چون حادثه پيشين در فضاي دانشگاه نباشيم. از سوي جامعه آشوريها لازم مي‌دانم از حضور متعهدانه نيروهاي انتظامي بويژه فرمانده گرامي آن جناب آقاي قاليباف و معاونين ايشان سپاسگزاري كنم. از سوي ديگر برخورد نيروهاي انتظامي در مجموعه‌هاي آموزشي، خانه‌هاي انجمن در مقاطع ضروري و مورد نياز، چنان انساني و شايسته است كه ضروري مي‌دانم از اين نيرو در واحد انتظامي كلانتري (۱۴۲) كن و فرمانده آن جناب سروان رحيمي و فرمانده محترم نيروي انتظامي آذربايجان‌غربي قدرداني كنم.
جامعه آشوريهاي ايران به خود مي‌بالد كه در سرزمين پدري‌مان ايران، نگهبان و پاسدار همه آيين‌ها و سنن مانده از همه دوران تاريخ هستيم. درحاليكه بسياري از آيين‌ها و سنن ما در بسياري از كشورهاي جهان از يادها رفته‌اند. در اينجا ضمن پاسداشت زبان و فرهنگ قومي، همه آيين‌هاي مانده از دوران را زنده نگه مي‌داريم. جشن تموز از جمله اين آيين‌ها بود كه اكنون با حفظ و گراميداشت اين روز، هرساله يك جشنواره فرهنگي و ورزشي در اروميه سرزمين مادري‌مان برگزار مي‌كنيم. به لطف جناب آقاي مهندس مهرعليزاده معاون رئيس‌جمهور و رياست گرامي سازمان تربيت بدني اين جشنواره اكنون يك رويداد جهاني در جامعه آشوريهاست. درواقع المپيك جهاني آشوريهاست كه با حضور جامعه ورزشي آشوريها از ديگر كشورها با شكوه و عظمتي خاص شكل يافته است. از ياريهاي بيدريغ اين بزرگوار و ديگر برادران متعهد در اين سازمان سپاسگزارم. همچنين لطف خالصانه جناب آقاي عبدالعلي‌زاده به اختصاص و اهداي زمين ورزشي به انجمن آشوريها در اروميه نشانگر نهايت توجه ايشان به اين جامعه است. اميد است با ياري و مساعدت ارگانها و سازمانهاي مربوطه شاهد ساخت و بناي باشگاهي در اين خطه شويم كه شايسته آحاد اين جامعه است.
در زمينه برنامه‌هاي راديو و تلويزيوني براي مخاطبان آشوري با تأسف در قياس با جوامع ديگر آشوري حتي همسايگانمان بسيار پس مانده‌ايم.
امروز شاهد يورش بي‌امان امواج ماهواره‌اي شبكه‌هاي متعدد تلويزيوني از هر سوي جهان هستيم. با آنكه اميد آن داشتيم كه ما در ايران بتوانيم طليعه‌دار اين اطلاع‌رساني باشيم و حتي آمادگي جامعه خود را براي تدارك و تهيه برنامه‌هاي برون‌مرزي اعلام داشته‌ايم. با تأسف مي‌بينيم كه در اين راه اقدامي توجه‌برانگيز نشده است.
امروز آشوريها در آنسوي سرزمين ما صاحب چندين شبكه راديو و تلويزيوني و شبكه‌هاي (۲۴) ساعته آشوري هستند. با آنكه آشوريهاي جهان به ايران بعنوان سرزمين صاحب فرهنگ و زبان زنده آشوري مي‌نگرند، در اين ميان با وجود امكانات بسيار در ميهن‌مان گامي چشمگير برداشته نشده است. ما در ميهن‌مان صاحب نخستين برنامه راديويي آشوري و نخستين روزنامه آشوري در جهان هستيم. امروز در اين زمينه توان رقابت با رسانه‌هاي ديگر آشوري در جهان را نداريم.
اگر تحقق برابري ديه از اساسي‌ترين خواستهاي جامعه اقليتهاي ديني است، با اين همه، جامعه ما شاهد نارساييها و كاستيهاي چندي است كه نياز به توجه دولتمردان و مسؤولان دارد. حساسيت موضوع و دلسردي برخي از آحاد جامعه‌مان مرا وا مي‌دارد تا به ذكر آن بپردازم.
در زمينه تخصيص بودجه اختصاصي جهت سامان بخشيدن به امور فرهنگي و اجتماعي اقليتهاي ديني، پس از گذشت بيش از يكسال و دستور صريح جناب آقاي خاتمي با تأسف بايد بگويم كوچكترين قدمي در اين راه برداشته نشده و اين نارسايي لطمه سنگيني به فعاليت جامعه اقليتهاي ديني زده است. از دولتي كه پاسخگو و مردمي است و
براستي در بسياري از شرايط بحراني، گره‌گشاي مسائل اين جوامع بوده است، انتظاري جز اين دارد.
در زمينه آموزش و پرورش باز هم با تأسف، بيشترين جفا در حق مدارس شده و وعده مسؤولان با وجود دستور صريح استخدام تعدادي آموزگار و دبير از اقليتهاي ديني، كوچكترين حركتي در اين زمينه شكل نگرفته. در اكثر موارد، نارساييها و كمبودهاي مدارس تنها به مدد كمكهاي مردمي، همت ارگانها و سازمانهاي آشوري از بين مي‌روند. حال آنكه اين جامعه نياز به توجه مسؤولين و اولياء آموزش و پرورش دارد.
نياز به يادآوري است كه بسياري از انجمن‌هاي آشوري توانسته‌اند پروانه فعاليت از كميسيون ماده (۱۰) وزارت كشور دريافت كنند. با اين همه تعدادي از انجمن‌ها و بويژه انجمن‌هاي كليسايي در نوبت چندماهه‌اي مانده‌اند كه نياز به توجه و سرعت بخشيدن به روند صدور پروانه توسط كميسيون محترم ماده (۱۰) دارد.
سالهاست بخشي از زمين مجتمع آموزشي حضرت مريم و انجمن آشوريهاي تهران مورد اختلاف با قوة قضائيه است كه در اين مورد براستي مقامها و برادران گرامي در اين قوه مساعدت لازم را بعمل آوردند و با وجود رأي صريح مبني بر حقانيت اين قوه در اين دعوي، با اين مسؤولان بويژه مقام گرامي قوه قضائيه با بزرگواري و صبري انساني خواستار حل اين معضل بودند كه اميدوارم قوه قضائيه با گذشت از مورد اختلاف، اين گره چندين ساله جامعه آشوريها را بگشايند.
جامعه آشوريهاي ايران با نارساييهايي چند رودرروست كه اميد است با همت دولتمردان و مسؤولان شاهد زدودن آن باشيم. نياز وافر جامعه آشوريها به خانه سالمندان و كمك مؤسسه‌هاي مربوطه چون شهرداري تهران و سازمان بهزيستي در ايجاد خانه سالمندان آبرومندانه و حفظ تنها خانه فرسوده آشوري در تهران كه به بهانه‌هاي متعدد برخي از ارگانها خواستار برچيدن آن هستند، از خواستهاي اساسي ماست.
حفظ حريم اماكن مقدسه بويژه گورستانها كه گاه مورد تعرض برخي از سازمانها مثلاً گورستان آشوريها در اسلامشهر است و ثبت برخي از آنها در زمره بناهاي ميراث فرهنگي، توجه به آنها كه تعدادي از آنها نياز مبرم به بازسازي و مرمت دارند تا از ويراني اين آثار مانده از تاريخ و دوران جلوگيري شود، از جمله خواستهاي ديرين اين جامعه است.
اميد است باتوجه دلسوزانه مسؤولان و پرهيز از اعمال سليقه‌هاي شخصي برخي از شاغلان (نايب رئيس ـ آقاي بت‌كليا! وقتتان تمام است) شاهد گره‌گشايي مسائل و مشكلات شده باشيم.
در پايان فروتنانه از همه دستگاههاي كشور مي‌خواهم در برخورد با انديشمندان و نويسندگان رفتاري شايسته با اين قشرفرهيخته داشته باشند.
(قسمت آخر نطق به زبان آشوري قرائت شد)
نايب رئيس ـ آمين، متشكرم.