اما مهاجرت آشوريان به قزوين از زمان پايتخت بودن اين شهر در زمان صفويه به همراه ارامنه از شمالغرب ايران مي باشد. سابقه تاريخي دقيقي از حضور آشوريها در قزوين پيش از آن در دست نداريم تا عنوان كنيم اما در هر صورت قزوين يكي از شهرهاي آشوري نشين ايران مي باشد. آب و هواي قزوين بسيار شبيه به آب و هواي اروميه مي باشد با اين تفاوت كه رطوبت ندارد.
بعدها با آغاز نسل كشي آشوريها توسط حكومت عثماني جمعيت بسياري از آشوريها در قزوين سكني گزيدند و فصل جديدي از زندگي آشوريها در قزوين آغاز گرديد.
با آغاز انقلاب سفيد شاه و ورود ماشين آلات و صنايع مختلف و مدرنيته به ايران، بدليل كمبود شغل در اروميه، آشوريان بسياري از اروميه به تهران مهاجرت نمودند و فصل ديگري از مهاجرت آشوريان در ايران آغاز گرديد. با راه اندازي صنايع مختلف در استان قزوين مانند سيمان آبيك، نيروگاه برق قزوين، كارخانه شيشه قزوين، راه اندازي شهر صنعتي الوند و ديگر كارخانجات در نقاط مختلف استان قزوين، بسياري از آشوريان و ارامنه، از تهران به قزوين كوچ كردند به گونه اي كه هميشه توسط مديران با سابقه استاني نقل مي شود آشوريها و ارامنه از بهترين كارگران و صنعتگران و رانندگان و تكنسين ها در صنايع با سابقه اين استان بودند. در سالهاي دهه ١٣٤٠ تا اوايل ١٣٨٠ خورشيدي جمعيت قابل توجهي از آشوريان و ارامنه در نقاط مختلف قزوين ساكن بودند به گونه اي كه انجمن آشوريان قزوين و مدرسه آشوريان قزوين افتتاح گرديده بود.
از طرفي ديگر با آغاز جنگ جهاني اول و دوم، قزوين پايگاهي براي روس ها و لهستاني ها گرديد و چون دين مسيحيت تنها اشتراك بين آشوريان و نيروهاي نظامي روس و لهستاني بود، فصل ديگري از زندگي و روابط آنها با يكديگر آغاز گرديد. در قزوين آثاري از اين فصل مشترك را خواهيد يافت. آرامستان سربازان لهستاني و روس در قزوين پابرجاست و به همت مديران محترم استان قزوين ديداري ترتيب داده شد تا بازماندگان سربازان لهستاني و روس از متوفي هاي آنها در اين آرامستان بازديد نمايند. برخي آشوريها نيز در اين آرامستان متوفي داند.
كليساي كاتوليك آشوري كلداني حضرت مريم قزوين، توسط يك خير نيكوكار زمين آن وقف شده بود. ايشان وصيت كرده بودند كه در محل فعلي كليسايي احداث شود. اين كليسا در سال ١٩١٢ توسط مار يوحنا احداث گرديد و هم اكنون ١٠٤ سال از عمر آن مي گذرد. مانند ديگر كليساهاي شرق، محراب كليسا به سمت شرق و جهت طلوع آفتاب مي باشد و به سنت تمام كليساهاي كاتوليك ، از مجسمه ها و تابلوهاي زيبا و يك طبقه براي گروه كر در انتهاي كليسا برخوردار است.
كليسا داراي دو درب ورودي مي باشد و درب ورود اصلي آن واقع در انتهاي خيابان خيام قزوين مي باشد و درب ديگر آن از يكي از كوچه هاي خيابان سپه (اولين خيابان ايران) مي باشد. توجه داشته باشيد اگر بدنبال آدرس كليسا از سمت خيابان خيام هستيد، ممكن است به كليساي گريگوري ارامنه قزوين هدايت شويد. اين كليسا به همراه مدرسه ارامنه قزوين كه ٧٨ سال قدمت دارند روبه روي كليساي كاتوليك آشوريان قزوين قرار دارد.
ساورا يا نگهبان كليسا خانواده اي آشوري اهل اصفهان و تهران هستند كه حدود ٢٣ سال است زندگي خود را وقف كليسا نموده اند و هميشه كليسا و حياط آن را پاكيزه نگه ميدارند و هميشه اگر درب كليسا را بكوبيد با خوش رويي و مهرباني درب كليسا را به روي شما باز و ميزبان شما در كليساي كاتوليك آشوريان قزوين خواهند بود.
در محوطه حياط كليسا مجسمه اي بسيار زيبا از حضرت مريم وجود دارد كه توسط يك دانشجوي قزويني در سالهاي گذشته با نيت خير و عشق و علاقه به حضرت مريم ساخته شده است. حياط اين كليسا در گذشته ميزبان اردوهاي مختلف اعضاي كانون جوانان (شوتاپوتا) كليساهاي كاتوليك آشوري در ايران بوده هست و فرزندان آشوري برنامه هاي تفريحي خود را در آن اجرا مي نمودند.
در كنار بناي كليسا، سالن اجتماعات آن قرار دارد كه پذيراي مراسمات و جلسات مختلف آشوريان بوده است و هم اكنون نيز از آن جهت پذيرايي در مراسم دعاي عشاي رباني كليسا استفاده مي شود. در زماني كه آشوريان تهران و كرج سالن انجمن آشوريان نداشتند، در همين سالن جشن هاي مختلف سال نو ميلادي برگزار ميشد و با حضور مهمانان مختلف از شهرهاي تهران و كرج شكوه و شادابي خود را داشت.
در سالهاي گذشته كشيش رايان عيسي كشيش محترم كليساي كاتوليك آشوري كلداني حضرت مريم و حضرت يوسف تهران به خدمت در كليساي كاتوليك آشوريان قزوين مي پرداخته كه هم اكنون نيز اين خدمت نيكو ادامه دارد. به همين دليل برخي ارامنه قزوين نيز در دعاهاي اين كليسا به زبان آشوري شركت مي نمايند.
با مهاجرت گسترده آشوريان قزوين و مسيحيان از ايران، جمعيت آشوريان قزوين نيز رفته رفته كاهش يافته است و هم اكنون ١٠ خانواده آشوري كه اكثر آنها تك نفره هستند در قزوين زندگي مي نمايند.
١٦ بهمن ١٣٩٤ خورشيدي
اوباليت به بو